5 november 2012
Algemene Beschouwingen 2012
Algemene Beschouwingen 2012
Duurzaam beleid in een dure tijd
Voorzitter,
De financieel-economische situatie van ons land is zorgelijk. Dat blijkt ook wel uit het vorige week door de VVD en PvdA gepresenteerde nieuwe regeerakkoord met de titel “Bruggen slaan”. Daarin staat onder meer dat er de komende jaren voor zo’n € 16 miljard ombuigingen gaan plaatsvinden. Volgens de berekeningen zou € 4 miljard voor rekening komen van de gemeenten. Dat zijn ingrijpende getallen; we kunnen wel stellen dat de financieel-economische crisis waarin we op dit moment verkeren zijn weerga niet kent. De pijn die de daarmee samenhangende maatregelen veroorzaken, wordt steeds meer voelbaar in de verschillende lagen in onze samenleving. Het lijkt nu vooral te gaan om de vraag hoe die pijn moet worden verdeeld.
Tegen deze achtergrond wil de SGP-fractie het college complimenteren met het uitbrengen van deze positief-sluitende meerjarenbegroting (dat compliment betreft daarmee natuurlijk ook alle ambtelijke inspanningen). De begroting laat zien dat de gemeente terecht de omslag maakt van een groei- naar een beheergemeente. Daarbij hoort een aantal fundamentele keuzes, zoals de transformatie van de begroting en inzet op herstructurering en verantwoord beheer van het maatschappelijk vastgoed. De tijd is over dat we met de winsten uit grondexploitaties onze voorzieningen konden betalen.
De SGP is er ook zeer content mee dat de lokale belastingen volgend jaar met niet meer dan met de inflatiecorrectie stijgen en dat de rioolheffing voor 2013 niet verhoogd hoeft te worden. Uit de CBScijfers blijkt dat de helft van de gemeenten de OZB-tarieven heeft verhoogd met meer dan 5%. Ook is onze gemeente gelukkig niet geconfronteerd met financiële debacles in verband met grondaankopen en hebben wij weinig tot geen verliezen hoeven te nemen uit stilgevallen bouwprojecten.
Daar komt nog bij dat er in deze begroting ook geld gevonden is voor een aantal nodige eenmalige ingrepen, met name als het gaat om de verkeersveiligheid en de ontwikkeling van de IJsseloevers. Dat juichen we van harte toe. Capelle aan den IJssel moet zijn naam eer aan doen en alles in het werk stellen om de ligging aan deze mooi rivier te benutten. De SGP-fractie stelt het ook zeer op prijs dat er geld wordt uitgetrokken voor onze al jarenlang gekoesterde wens om een belangrijke functie van de IJssel - de transportfunctie – te faciliteren met een aanlegvoorziening voor binnenvaartschippers. Maar ook het geld wat vrijgemaakt wordt de verbetering van de verkeersveiligheid, is wat de SGP betreft goed besteed. We zien uit naar de realisatie van het pakket maatregelen voor de bereikbaarheid op de Algeracorridor, maar benadrukken dat we niet tevreden mogen zijn voordat er fundamentele oplossingen in termen van een nieuwe oeververbinding groen licht krijgen in Den Haag.
Uit het voorgaande blijkt dat er wat de SGP betreft, gelet op de huidige financieel-economische situatie waarin we verkeren, alle reden is tot dankbaarheid. Tegelijkertijd blijft waakzaamheid geboden. Het nieuwe regeerakkoord geeft duidelijk aan dat we er nog lang niet zijn en dat de gemeenten de komende tijd voor zware opgaven komen te staan. Dat vergt ook dat alle fracties binnen onze gemeenteraad gezamenlijk de schouders zetten onder deze opgave en dat we in een constructieve sfeer gezamenlijk nadenken over de noodzakelijke aanvullende bezuinigingen in de werkgroep Bezuinigingen (in lijn met het initiatiefvoorstel van de werkgroep bezuinigingen waarover we zo-even een besluit hebben genomen). De risico’s die op ons afkomen zijn dermate serieus dat we ons als gemeenteraad niet kunnen veroorloven ons aan onze verantwoordelijkheid te onttrekken.
Natuurlijk berusten de te maken keuzes ook op politieke overwegingen, maar daarnaast moeten we ook de noodzaak en urgentie onderkennen om de tering naar de nering te zetten.
In de politieke visie van de SGP hangt de economie samen met ethische principes en heeft de economische crisis alles te maken met het verwaarlozen van die ethische principes. De crisis kan in onze visie dan ook worden gezien als een noodzakelijke correctie op de onverantwoorde welvaartsstijging in het verleden.
Wij willen hier kort enkele ethische principes noemen die in de visie van de SGP relevant zijn bij de in onze gemeente te maken keuzes. Daarbij zullen tevens de ambities van de SGP-fractie ten aanzien an de verschillende beleidsvelden worden benoemd. Daarbij gaan wij ervan uit dat in alle gevallen et principe van de rechtvaardigheid door de gemeente bij de uitvoering van haar taken in acht ordt genomen. Op het punt van de rechtvaardigheid zijn naar onze mening geen keuzen mogelijk. ls eerste wil ik dan noemen het principe “loon naar werk”. Dat betekent dat men beloond moet orden voor de bijdrage die men levert aan de welvaart van anderen. Nu is het inkomensbeleid itdrukkelijk aan de gemeentelijke invloedssfeer onttrokken, maar in verband met de gemeentelijke aken benadrukt de SGP dat we moeten blijven vasthouden aan het uitgangspunt dat we geen subsidie)relatie aangaan met organisaties waar onverantwoord hoge bonussen worden toegekend an de top.
In verband met het principe “loon naar werk” wijst de SGP-fractie ook op de inspanningen van het ollege om zoveel mogelijk Capellenaren aan het werk te krijgen. Dit college is succesvol in het, tegen de landelijke trend in!, terugdringen van het aantal mensen dat een uitkering ontvangt vanuit de Wet Werk en Bijstand (WWB). Onze complimenten daarvoor. Wel willen in dit verband het college vragen steeds prioriteit te geven aan de toeleiding van de groep jongeren naar een opleiding of naar de arbeidsmarkt.
In dat verband is ook het stimuleren van het ondernemingsklimaat in Capelle van belang, juist in de huidige moeilijke economische omstandigheden. Het behouden en aantrekken van werkgelegenheid en bedrijvigheid is goed voor diverse aspecten van onze gemeente. Het Actieplan voor het Capelse Bedrijfsleven is een prima initiatief. De SGP spreekt haar waardering uit voor de acties om de leegstand van kantoren in Rivium terug te dringen, maar vraagt ook te kijken naar mogelijkheden om verouderde kantoorpanden te betrekken bij de vernieuwingsopgave waar onze gemeente voor staat. Verder is de SGP een warm voorstander van het behoud van de wijkwinkelcentra. Wij zijn dan ook zeker voor een (verdere) upgrade van het Slotplein, hoewel wat ons betreft de nadruk mag liggen op
concrete actie boven het doen van onderzoek.
Een tweede ethische principe is de gouden regel die zijn oorsprong vindt in de Bijbel “behandel anderen zoals je wilt dat zij jou behandelen”. De reikwijdte van dat principe is ruim, maar in economische zin ziet het onder meer op het respect voor het private eigendom. Daarmee samen hangt de kerntaak van de overheid om de veiligheid van de burger te waarborgen. Op het programma veiligheid moet daarom naar de mening van de SGP niet of zo min mogelijk worden bezuinigd. Ook onderschrijft de SGP van harte dat het aantal Capellenaren wat overlast ervaart omlaag moet. De nodige acties zijn uitgezet en wij zien met belangstelling de effecten daarvan tegemoet. Het goede zoeken voor de (toekomstige) Capellenaar vergt ook het maken van strategische keuzes. We hebben in juli dit jaar een stadsvisie vastgesteld, die verder moet worden uitgewerkt in strategische plannen. Nu de bouwactiviteiten op een lager pitje staan, hebben we tijd om goed na te
denken over de plekken in onze stad waar meerdere opgaven en kansen bij elkaar komen.
Als fractie zien we uit naar de resultaten van de woningmarktmonitor. We stellen het op prijs om periodiek geïnformeerd te worden over de ontwikkeling van de woonvraag in onze gemeente. Daar moet immers ook het woningbouwprogramma op afgestemd worden. De SGP steunt van harte de ingezette omslag om het woningaanbod in Capelle evenwichtiger te maken door te streven naar meer grondgebonden woningen. Tegelijk willen wij benadrukken dat aansluiting tussen het te realiseren aanbod van woningen (door middel van nieuwbouw of herstructurering) en de vraag van groot belang is. Nu we het toch over woningbouw hebben, willen wij de vinger leggen bij het feit dat de vandaag aangetreden regering de schaal van de woningbouwcorporatie in overeenstemming wil gaan brengen met de schaal van de regionale woningmarkt en extra bevoegdheden gaat toekennen
aan de 100.000+ gemeenten. Die ontwikkeling heeft ook consequenties voor de Capelse
woningmarkt. Daarom hechten wij eraan dat het college, in overleg met de raad en Havensteder, in het belang van onze lokale woningmarkt de mogelijke opties verkent en tijdig de gewenste strategie
bepaalt.
Als we het hebben over strategische keuzes zijn ook de ontwikkelingen met betrekking tot de onderwijshuisvesting relevant. Wij zijn blij met de realisatie van de nieuwbouwlocaties voor het Comenius College en het IJsselcollege. Echter ook weer in lijn met de herstructureringsopgave waar onze gemeente voor staat, en gegeven de verwachte afnemende vraag, is het adequaat inzetten van locaties voor primair onderwijs die voldoen aan de kwaliteitseisen een cruciale volgende stap voor de SGP. Wij zijn daarom blij met de recent toegezegde ‘onderwijslocatieskaart’ in het kader van het Strategisch Huisvestingsplan primair onderwijs.
Terzijde wijzen wij hier ook op de in het nieuwe regeerakkoord beoogde schaalvergroting in het openbaar bestuur. Enerzijds is het begrijpelijk dat decentralisatieoperaties voldoende bestuurskracht vergen, anderzijds is het volstrekt niet realistisch om uit te gaan van 100.000+ gemeenten. Een gemeente als Capelle, met 65.000 inwoners, moet zelfstandig kunnen blijven, daar houdt de SGPfractie aan vast. Wel willen wij dit signaal oppakken door extra te investeren in de samenwerking met andere gemeenten. In de voorliggende begroting komt dit punt ook aan de orde en wordt concreet de buurgemeente Krimpen aan den IJssel genoemd. Nog voor het regeerakkoord werd gepubliceerd
heeft de SGP-fractie in commissieverband aangegeven dat wat ons betreft die samenwerking kan worden uitgebreid met andere IJsselgemeenten, zoals de gemeente Zuidplas.
Een derde ethische principe dat de SGP hanteert is matigheid. Dat brengt in algemene zin mee dat alle verspilling van overheidsuitgaven wordt tegengegaan. Bij de afgelopen bezuinigingsoperaties zijn de uitgaven van onze gemeente al onder de loep genomen. Bij de komende extra bezuiniging zal dat nogmaals gebeuren en daarbij is voor de SGP-fractie ook van belang in hoeverre er sprake is van een kerntaak van de gemeente. Met betrekking tot het programma Cultuur bepleit de SGP een sober en doeltreffend cultuurbeleid, met name gericht op het behoud van bestaande cultuur en lokale gewoonten. Cultuur is geen kerntaak van de overheid, en daarom dient er vooral faciliterend en stimulerend actie te worden genomen. Recent hebben wij kennisgenomen van het Beleidsplan
Bibliotheek aan den IJssel 2013-2015, waaraan de titel was meegegeven ‘Dynamisch en flexibel: kwaliteit en realiteit”. Over het algemeen kan de SGP fractie zich vinden in de geschetste ontwikkelingen, hoewel tot op heden nog geen adequate financiële onderbouwing is verstrekt. We hebben goede hoop dat de bibliotheek – zoals mondeling al aangekondigd – een sluitende begroting voor 2013 zal presenteren. De aan de bibliotheek meegegeven financiële taakstelling dient wat ons betreft te worden gehandhaafd. De amendementen die ertoe strekken die taakstelling ongedaan te
maken ondermijnen de geloofwaardigheid van de gemeente en zullen wij daarom niet steunen.
In het coalitieakkoord is afgesproken dat de subsidie aan het Isala Theater zeker niet mag toenemen. Mede tegen deze achtergrond vindt de SGP dat voor onderlinge diensten, zoals de huur en onderhoud van het gebouw, marktconforme vergoedingen dienen plaats te vinden. Dit is ook de reden dat wij een motie indienen met betrekking tot het doorberekenen van de investering in een nieuwe trekkenwand in de jaarlijkse huurprijs.
Een ander punt is het voorgestelde stadsfeest. Wat de SGP betreft is er geen enkele aanleiding voor een feest. Er gaat naar onze mening juist een verkeerd signaal van een dergelijk voorstel uit naar onze burgers; het voorstel past naar onze mening dan ook niet bij het principe van matigheid. Ten aanzien van de sponsoring is het ook de vraag of daar voldoende animo voor is. Wij zullen dan ook het amendement steunen waarin deze post wordt geschrapt. Het vierde ethische principe dat ik wil noemen is rentmeesterschap. In dat verband acht de SGP duurzaamheid en klimaatbestendigheid van groot belang. Wellicht zijn er goede redenen om het bestaande milieubeleidsplan te verlengen (we nemen daar te zijner tijd graag kennis van). Wel willen we nu alvast benadrukken dat dit niet mag leiden tot stilstand. Graag willen we als fractie onze ambities op dit terrein bespreken. Als rentmeester zijn we verantwoordelijk voor een goed beheer van de schepping. Vanuit dat perspectief zijn we ook als lokale overheid geroepen om vanuit onze
verantwoordelijkheid milieuvervuiling tegen te gaan en onze aarde in het algemeen – en Capelle in het bijzonder – in goede staat over te dragen aan volgende generaties.
Het laatste ethische – maar daarmee niet het minst belangrijke – ethische principe dat voor de SGP van belang is bij het maken van keuzes is de barmhartigheid aan de armen. Dit principe houdt in dat ons economisch handelen dienstbaar moet zijn aan de gehele gemeenschap. Daarbij benadrukken wij nogmaals dat de overheid het schild is voor de zwakken. Juist in perioden van economische crises is de zorg voor deze groep van belang. Als gevolg van allerlei inkomensmaatregelen op rijksniveau kunnen zij in de problemen komen. Dan is het vangnet van het gemeentelijk schuldhulpverleningsen armoedebeleid essentieel. De SGP hecht dan ook aan een barmhartig en royaal armoedebeleid.
Het college is voortvarend aan de slag met de implementatie van de Wet Maatschappelijke
Ondersteuning (WMO) en het concept van de ‘ kanteling van de zorg’ gericht op het zoveel mogelijk aanspreken van de eigen kracht van iedere Capellenaar en het bieden van ‘compensatie’ zoveel mogelijk vanuit algemene en collectieve voorzieningen. De SGP complimenteert ook het college dat zij meedoet aan de ‘proeftuin ambulante hulpverlening’ door het Centrum voor Jeugd en Gezin in het kader van de voorbereidingen op een andere decentralisatie, namelijk die van de Jeugdzorg. De SGP is verder van mening dat er op het gebied van Welzijnswerk, Buurtwerk en jeugd- en jongerenwerk nog slagen te maken zijn op het gebied van onderlinge afstemming van diverse beleidsonderdelen en
het scherp krijgen van de effectiviteit van de ingezette middelen.
Voorzitter,
Deze week wordt in de kerken de jaarlijkse dankdag voor gewas en arbeid gehouden. Dat is een dag waarop we de Heere willen erkennen voor wat Hij ons het afgelopen jaarseizoen heeft willen schenken. Als we dan nagaan dat er per uur wereldwijd 1000 kinderen sterven door honger en gebrek, zijn wij in ons land – ondanks de schrijnende gevallen die zich ook hier kunnen voordoen – zeer bevoorrecht. Hiervoor hebben wij aangegeven dat we in Capelle ook in politiek-bestuurlijk opzicht alle reden tot dankbaarheid hebben.
Op dankdag staan wij er ook bij stil dat Christus alle macht heeft in de hemel en op de aarde. Hij bestuurt alles en Hem loopt niets uit de hand. Hij kan in elke situatie redding en uitkomst geven. “Wie Hem aanroept in de nood, vindt Zijn gunst oneindig groot.” Dat geeft rust. Dan zijn daarmee de zorgen en problemen niet weg, maar het relativeert die zorgen en problemen wel.
Van harte wenst de SGP-fractie u als college, collega-raadsleden, griffie, ambtelijke organisatie van Capelle wijsheid in het maken en uitvoeren van het beleid en bidden ook om Gods zegen voor het komende jaar.